SLIM VAT 3 – nowy pakiet zmian już wkrótce

Ministerstwo Finansów zaproponowało kolejny pakiet zmian w ustawie o VAT, mający na celu uproszczenie zasad rozliczania podatku. W ramach SLIM VAT 3 planowane jest m.in. uproszczenie fakturowania i korekt oraz zmniejszenie ilości formalności w obrocie międzynarodowym. Projekt zmian w tym zakresie trafił właśnie do prekonsultacji.

Kurs waluty dla faktury korygującej

Dotychczasowe przepisy nie zawierały regulacji, które wskazywałyby właściwy kursy waluty dla faktury korygującej wystawianej do faktury pierwotnej, wystawionej w walucie obcej. 

Zgodnie z projektowanymi przepisami, do treści ustawy o VAT ma zostać wprowadzony nowy art. 31b, który będzie wskazywał konkretne zasady, właściwe dla faktury korygujących, odrębne dla korekt in minus oraz korekt in plus.

W przypadku faktur korygujących in minus, będzie on zasadniczo powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia, czyli zastosowanego na fakturze pierwotnej.

Odmiennie będzie wyglądać natomiast zasada przeliczania kursu waluty obcej dla faktur korygujących in plus. Zgodnie z nią podatnik będzie stosował kurs średni danej waluty obcej ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.

Co ważne, nowelizacja wprowadza też przepis, który będzie regulował kwestię przeliczania walut obcych dla korekt zbiorczych in minus. W takim przypadku, przeliczenia na złote podatnik będzie dokonywał według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej. Opcjonalnie, podatnik będzie mógł wybrać sposób przeliczania na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia faktury. Dla walut innych niż euro właściwe będzie zastosowanie kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Zgodnie z założeniami projektu, w przypadku korekty in plus, podatnik będzie mógł wybrać również sposób przeliczania kursu na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania. W przypadku walut innych niż euro przeliczenia będzie dokonywać się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Mały podatnik VAT

Projekt przewiduje podniesienie limitu rocznego obrotu podatnika, który pozwala na stosowanie kasowego rozliczeniu podatku oraz jest jednym z warunków uprawniających do rozliczeń kwartalnych w VAT.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, do stosowania metody kasowej mają prawo podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 1 200 000 euro lub 45 000 euro (m.in. w przypadku podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie oraz zarządzających funduszami inwestycyjnymi, których wynagrodzenie stanowi kwota prowizji.

W ramach nowelizacji, limit wartości sprzedaży wraz z kwotą podatku ma zostać podwyższony z 1 200 000 euro do 2 000 000 euro, dzięki czemu większa ilość podatników będzie mogła korzystać z metody kasowej oraz rozliczać się kwartalnie. 

Wykazanie WDT z opóźnieniem

Obecny kształt przepisów dotyczących wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów i wykazywania ich z opóźnieniem może rodzić wątpliwości, kiedy taka transakcja powinna zostać faktycznie ujęta ze stawką VAT 0%. Zobowiązują one bowiem podatnika do wykazania transakcji WDT w rozliczeniu za okres, w którym dostawa została dokonana. Taka konstrukcja może budzić wątpliwości, gdyż okres dokonania dostawy i powstania obowiązku podatkowego w przypadku tego typu transakcji nie muszą być tożsame.

W związku z planowanymi zmianami podatnik będzie miał prawo do wykazania/skorygowania transakcji WDT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, co uprości obowiązek korygowania tego rodzaju transakcji.

Moment odliczenia podatku naliczonego z tytułu WNT

Nowelizacja przewiduje ważną zmianę, dotyczącą posiadania faktury dokumentującej wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.odliczenia podatku naliczonego od 

Przepisy zakładają wprost rezygnację z wymogu posiadania faktury dotyczącej wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przy odliczaniu podatku naliczonego. Po wprowadzeniu zmian, faktura nie będzie już dłużej formalnym warunkiem odliczenia podatku. W rezultacie, podatek naliczony i należny z tytułu WNT rozliczane dokładnie w tym samym okresie rozliczeniowym, co sprawi, że podatek będzie zupełnie neutralny. W rezultacie tych zmian, nie będzie już dłużej konieczności monitorowania, czy termin 3 miesięcy na otrzymanie faktury został przekroczony.

Proporcja VAT – podniesienie progu do 10 000 zł

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi tzw. proporcji VAT, podatnik ma prawo uznać  proporcja określona przez podatnika wynosi 100%, pod warunkiem że proporcja przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku była mniejsza niż 500 zł.

W ramach projektu przewiduje się podwyższenie tej kwoty z 500 zł to do 10 000 zł, co w założeniu ma wpłynąć m.in. na zmniejszenie ilości korekt i odciążenie działów księgowych firm. Warto mieć przy tym na uwadze, że nowe regulacje mają w praktyce znaleźć zastosowanie już do rozliczeń w 2022 r. W tym celu planowane jest przyjęcie stosownych przepisów przejściowych. 

Wystawianie faktur z tytułu zaliczek

Projekt zmian przewiduje wprowadzenie prawa do rezygnacji z obowiązku odrębnego wystawienia faktury zaliczkowej. Będzie z niego mógł skorzystać podatnik, która otrzyma całość lub część zapłaty z tytułu zaliczki, w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, w odniesieniu do czynności na poczet których tę zapłatę otrzymał.

W praktyce wielu podatników, którzy otrzymywali 100% zaliczki/przedpłaty, wystawiali z tego tytułu fakturę zaliczkową, odstępując już od wystawiania faktur końcowych. Projektowane przepisy idą naprzeciw potrzebom podatników, umożliwiając jednokrotne fakturowanie, tj. wystawianie faktury końcowej, bez konieczności wystawiania faktury zaliczkowej.

Jednocześnie, modyfikowany jest katalog elementów, które powinny zawierać faktury. W przypadku otrzymania zaliczki i powstania obowiązku podatkowego na zasadach ogólnych w tym samym okresie rozliczeniowym, faktura wystawiona po dokonaniu dostawy/wykonaniu usługi powinna zawierać dodatkowe dane dotyczące daty uiszczenia zaliczki, jeśli różni się od daty wystawienia faktury (końcowej po dokonaniu czynności) 

Zmiany w zakresie sankcji VAT

Obniżenie stawek 

W ramach nowelizacji planuje się obniżenie stawek sankcji VAT w przypadkach, w których podatnik dokonuje korekty rozliczeń zgodnie z oczekiwaniami organu podatkowego, który stwierdził nieprawidłowości. 

W uzasadnieniu projektowanych zmian wskazuje się, że różnica 10 punktów procentowych między stawkami 30% i 20% zbyt rzadko spełnia swoje zadanie jako czynnik motywujący. 

Proponowane stawki to:

• 10% w przypadku korekty po zakończeniu kontroli,
• 5% w przypadku korekty w terminie 14 dni od dnia doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej.

Prawo do odstąpienia od sankcji VAT

W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 kwietnia 2021 r. wydanym w sprawie C-935/19 Grupa Warzywna sp. z o.o. dotyczącym polskich regulacji dotyczących dodatkowego zobowiązania podatkowego powstała konieczność zmiany dostosowującej sankcję VAT do ww. wyroku.

Zgodnie z proponowanymi zmianami, ustalając dodatkowe zobowiązanie podatkowe właściwy w sprawie organ podatkowy będzie mógł odstąpić od jego ustalenia. Decyzję w tym zakresie będzie podejmował przy uwzględnieniu szczególnych okoliczności, z których można wywnioskować, że podatnik, działał z należytą starannością, jakiej można było od niego oczekiwać w danej sytuacji, przy jednoczesnym odniesieniu się do zagrożenia dla wpływów należności z tytułu podatku. 

W założeniach autorów projektu, taka konstrukcja ma być spójna z ww. wyrokiem, w którym Trybunał wskazał na potrzebę zapewnienia proporcjonalności sankcji w stosunku do stwierdzonej nieprawidłowości.

Pełna treść propozycji zmian jest dostępna pod tym linkiem. Prekonsultacje są otwarte dla wszystkich. Uwagi i opinie można zgłaszać do dnia 14 lutego 2022 r.